اورژانس اجتماعی با شماره ۱۲۳ همان طور که اورژانس و فوریت های پزشکی با شماره ۱۱۵ به شکل شبانه روزی آماده خدمات دهی به حادثه دیدگان و بیماران است، آماده خدمت رسانی به آسیب دیدگان اجتماعی است.
با اعلام هر نوع خشونت خانگی، کودک آزاری،همسرآزاری، سالمندآزاری و مواردی از این قبیل به اورژانس اجتماعی در هر ساعت از شبانه روز نیروهای آن برای کمک به افراد آسیب دیده گسیل می شوند و با خدمات خود که شاید کمتر مورد توجه افراد جامعه قرار دارد از وقوع یک فاجعه جلوگیری می کنند.
گروه های هدف اورژانس اجتماعی تمامی افراد آسیب پذیر و در معرض خشونت نظیر معلولان،سالمندان، کودکان کار و خیابانی و بد سرپرست یا بی سرپرست، دختران و پسران فراری، افراد در معرض خودکشی،خانواده های نیازمند مشاوره و افراد درگیر با اختلافات حاد خانوادگی یا افراد دارای اختلالات جنسی را شامل می شود.
آموزش و آگاهی، حمایت و مشاوره برای قربانیان خشونت خانگی، ارزیابی وضعیت و تشخیص نیازهای فردی، ارائه خدمات پیشگیرانه خشونت خانگی ناشی از فقر و بیکاری و اعتیاد تنها بخشی از خدمات و اقدامات اورژانس اجتماعی ۱۲۳ است.
اورژانس اجتماعی همچنین به عنوان یکی از نهادهای حمایت از حقوق کودکان در معرض آسیب های اجتماعی به شمار می رود، شناسایی کودکان در معرض خطر و ارائه خدمات حمایتی و مشاوره و آموزش برای بهبود شرایط زندگی و مداخلات روانی - اجتماعی قبل از مداخلات انتظامی و قضایی این مجموعه می تواند در پیشگیری از بزه و آسیب ها در این قشر نیز موثر واقع شود.
ارائه خدمات به سالمندان و معلولانی که نیاز به حمایتهای اجتماعی دارند از دیگر خدمات این مرکز است و به طور کلی اورژانس اجتماعی مانند یک خط تلفن اضطراری در مسائل اجتماعی حمایت از افرادی که در شرایط بحرانی قرار دارند را در دستور کار قرار دارد.
مداخلات روانی و اجتماعی اورژانس اجتماعی اگرچه چندان به چشم نمی آید اما نقش مهمی در کاهش شدت آسیب های اجتماعی دارد، با این حال اورژانس اجتماعی در همدان ضمن نیاز به معرفی بیشتر به اقشار جامعه برای شناخت از کارکردها و خدمات آن مانند هر بخش و مجموعه خدمات دهنده دیگر در جامعه نیازمند بروزرسانی و تقویت چه از حیث سخت افزاری (امکانات زیرساختی) و چه از لحاظ نرم افزاری (نیروی انسانی) است.
کارکرد اورژانس اجتماعی رفع آسیب های این حوزه نیست
بلاتکلیف بودن مسوولیت ورود و مدیریت بحرانهای فردی و خانوادگی تا قبل از راه اندازی اورژانس همواره سردرگمیهایی برای مردم و مسوولان مربوطه ایجاد میکرد و قطع و یقین این مجوعه باید خیلی پیش تر ایجاد میشد
حمید خاورزمینی، جامعه شناس و مدرس رشته علوم اجتماعی اظهار کرد: اورژانس اجتماعی فعالیتهایی را انجام میدهد در واقع مقابله با بخشی از اتفاقاتی است که زیر پوست شهر ها در حال اتفاق است و بعضاً خیلی مشهود نیست، بسیاری از مردم از وقوع آنها آگاه نیستند و همین آرامش را مدیون اورژانس اجتماعی هستند.
خاورزمینی اظهار کرد: اورژانس اجتماعی یکی از حرکتهای مثبتی بوده که در زمان خودش وقتی ایجاد شد کار پیشروانهای محسوب می شد و این حوزه واقعا مغفول مانده بود، بلاتکلیف بودن مسوولیت ورود و مدیریت بحرانهای فردی و خانوادگی تا قبل از راه اندازی اورژانس همواره سردرگمیهایی برای مردم و مسوولان مربوطه ایجاد میکرد و قطع و یقین شاید باید خیلی پیشتر از این ایجاد میشد، انصافاً باید گفت یکی از جاهایی که در حوزه کمرنگ کردن آسیب های اجتماعی کار انجام میشود اما غالباً دیده نمیشود همین اورژانس اجتماعی است.
وی ادامه داد: نکته مهم این است که بسیار اشتباه خواهد بود اگر ما فکر کنیم اورژانس اجتماعی برای رفع آسیبهای اجتماعی و درمان انحرافات اجتماعی به وجود آمده است، همانطور که از اسمش پیداست این تشکیلات وظیفه مداخله سریع و کارشناسانه و مسوولانه در بحرانهای فردی و اجتماعی را به عهده دارد و انصافاً هم در این حوزه زحمات زیادی کشیده شده است.